Melken alle dochters traag bij een lage fokwaarde melksnelheid?

Voor de fokwaarde melksnelheid geldt dat stieren met een fokwaarde die hoger is dan 100, koeien met een hogere melksnelheid geven. Bij fokwaarden lager dan 100 zullen de dochters een lagere melksnelheid hebben. Hoe hoger de fokwaarde, hoe hoger de melksnelheid. En hoe lager de fokwaarde, hoe lager de melksnelheid. Maar hoe verschillend scoren de dochters van een bepaalde stier voor melksnelheid? Hebben alle dochters van een stier met een hoge fokwaarde een hoge melksnelheid?

Om deze vraag te beantwoorden zijn drie stieren als voorbeeld genomen. Een stier met een lage, een stier met een gemiddelde en een stier met een hoge fokwaarde voor melksnelheid. Hiervoor zijn de stieren Empire, Finder en Ranger gebruikt, drie veelgebruikte stieren met bijna 4000 dochters of meer gescoord voor melksnelheid tijdens de bedrijfsinspectie.

In tabel 1 staan per stier de fokwaarde van de stier en de gemiddelde score voor melksnelheid bij de dochters weergegeven. Zoals op basis van de fokwaarden mag worden verwacht, is de gemiddelde score voor melksnelheid het laagst bij de dochters van Empire en het hoogst bij de dochters van Ranger.

Tabel 1. Melksnelheid bij dochters van stieren met een lage, gemiddelde en hoge fokwaarde voor melksnelheid (fokwaardeschatting december 2022).

Verdeling van de scores

Nu weten we wat de gemiddelde score voor melksnelheid bij de dochters is, maar we kunnen nog dieper in de scores duiken en kijken hoe vaak iedere score voorkomt bij de dochters van de drie voorbeeldstieren. Voor de drie stieren is de verdeling van de scores bij de dochters weergegeven in figuur 1.

Finder heeft een gemiddelde score van 5,1 bij de dochters en de scores 4 tot en met 6 komen met 67% het vaakst voor bij zijn dochters. Score 1 en 2 komt bij 7% voor en score 8 en 9 komt bij 5% voor.

Als we vervolgens kijken naar Empire met een gemiddelde score van 4,4 bij de dochters, dan zien we dat de verdeling van de score duidelijk links van 5 ligt. Ten opzichte van de Finder-dochters, komen de lage scores 1 en 2 veel vaker voor met 14%, en de hoge scores 8 en 9 komen nauwelijks voor met 2%.

Het beeld voor Ranger is tegenovergesteld aan dat van Empire, omdat de gemiddelde score bij de dochters 5,9 is. De scores 8 en 9 komen veel vaker voor met 14% ten opzichte van de Empiredochters, en de scores 1 en 2 komen nauwelijks voor met 2%.

Figuur 1. Verdeling van scores voor melksnelheid bij dochters van drie stieren

Conclusie

De kans op een hoge of een lage score is groter bij extremere fokwaarden, zoals we hebben laten zien met de drie stiervoorbeelden. Stieren met een fokwaarde onder de 100 zullen meer dochters met een lage score hebben dan een stier met fokwaarde 100, en een stier met een fokwaarde boven de 100 zal meer dochters hebben met een hoge score.

Dus niet alle dochters van een stier zullen traag melken bij een stier met fokwaarde 90, maar de kans erop is wel veel groter.

Vanaf april 2023 zal de daadwerkelijk gemeten melksnelheid uit automatische melksystemen gebruikt worden in de fokwaardeschatting. Deze gegevens zijn objectiever, nauwkeuriger en sneller beschikbaar dan de scores uit de bedrijfsinspectie, die ook gebruikt zullen blijven.